แมงกะพรุนอยู่บนโลกมานานแค่ไหนแล้ว ?

การจะตอบคำถามนี้ได้ดีที่สุด ก็คือการดูจากซากฟอสซิล… แต่เอ๊ะ!… แมงกะพรุนไม่มีกระดูก จะมีฟอสซิลได้ด้วยเหรอ?

คำตอบคือได้! แต่ต้องเป็นในเงื่อนไขพิเศษเท่านั้น

อย่างเช่นในภาพข่างล่างนี้ นี่คือรอยแมงกะพรุนซึ่งถูกค้นพบที่รัฐยูทาห์ สหรัฐอเมริกา พวกมันถูกตะกอนที่มีความละเอียดสูงถมทับอย่างรวดเร็ว ทำให้เกิดร่องรอยของมันประทับลงบนชั้นตะกอน (คล้ายๆ กับรอยเท้าที่เราทิ้งไว้เมื่อเดินบนผืนทราย) อายุของฟอสซิลนี้คือ 505 ล้านปี หรือในยุคแคมเบรียนช่วงกลาง

Preserved Jellyfishes from the Middle Cambrian

Preserved Jellyfishes from the Middle Cambrian (credits: Paulyn Cartwright Susan L. Halgedahl … Bruce S. Lieberman)

แต่นั่นก็ยังไม่ใช่ซากฟอสซิลแมงกะพรุนที่เก่าแก่ที่สุด ในการค้นพบหลายปีต่อมา ที่หุบเขากลางทะเลทรายที่ชื่อ Death Valley ในรัฐแคลิฟอร์เนีย ได้พบพื้นที่ซึ่งเป็นสุสานใหญ่ของแมงกะพรุน โดยพบทั้งหมด 13 รอย ในพื้นที่แค่ 1 ตารางเมตร ซึ่งวัดอายุฟอสซิลได้ถึง 540 ล้านปีหรือต้นยุคแคมเบรียน

นักบรรพชีวิตให้สมมติฐานว่า แมงกะพรุนเหล่านี้ถูกคลื่นซัดมาเกยตื้นที่ชายหาด และด้วยความที่ยุคนั้นแทบจะยังไม่มีสัตว์บกที่จะมากินซาก ประกอบกับเป็นยุคที่พื้นทรายเต็มไปด้วยจุลินทรีย์ที่ทำหน้าที่เป็นผู้เก็บรักษาสภาพซาก โดยสร้างชั้นฟิล์มมาเคลือบเหมือนกับซีลมันไว้ในถุง ทำให้สิ่งมีชีวิตอ่อนนุ่มอย่างแมงกะพรุนหลงเหลือร่องรอยมาถึงทุกวันนี้

Jellyfish Fossil 540 million years old. credit: Aaron Sappenfield/University of California, Riverside

ภาพจาก

ตอนก่อนหน้า/ตอนต่อไป<< The Master of Survival